«Қара айна» сериалының бір эпизодында барлық адамдардың бір-біріне баға бере алатын гаджеттері бар әлем көрсетіледі, бірақ бұл әлеуметтік желілерде емес, нағыз өмірде болады. Жолаушыға жымидыңыз, жол бердіңіз, көршіңізге көмектестіңіз – олар сізге 5 жұлдыз қояды. Дөрекілік жасадыңыз, балағаттадыңыз, алдадыңыз – олар сізге бір ұпай береді. Кез келген әрекет лайкпен немесе дизлайкпен аяқталады.
Көпшілікке бұл идея қорқынышты болып көрінуі мүмкін. Мүмкін, …
Read more
Ораза ұстайтын, дінге берік туысым Қазақстанның бір облыс орталығында тұрады. Ол маған жыл сайын қасиетті Рамазан айы басталғанда олардың өңірінде бір дәстүр қалыптасқанын айтып берді.
Оразаның бірінші күні облыстық әкімдік орталық мешітте ауызашар ұйымдастырып, ең сыйлы, беделді мұсылмандарды шақырады. Келесі күні эстафетаны облыстық полиция департаменті (ІІД) жалғастырады, содан кейін прокуратура — осылайша өңірдегі барлық дерлік мемлекеттік органдар кезекпен ауызашар өткізеді. …
Read more
Қазақтар үшін той – ұлттық мәдениеттің ажырамас бөлігі екені баршаға мәлім. Бұл дәстүр сонау көне заманнан келе жатыр: ол кезде көшпенділер үйлену, бала сүю сынды маңызды оқиғаларды жақындарымен қауышу, араласу, танысу үшін себеп ретінде пайдаланған.
Алайда уақыт өте келе тойдың мәні өзгеріп кетті. Қазіргі таңда көпшілік үшін үлкен той жасау – өзін көрсету мен әлеуметтік статусын дәлелдеудің бір жолына айналды. …
Read more
Көптеген біздің ер азаматтардың көзқарасы бойынша, еуропалықтар – өздерін қорғай алмайтын әлжуаздар. Қақтығыс туындаған жағдайда олар «нағыз еркекше» шешпейді, төбелеспейді, бірден полицияға жүгінеді. Біздің қоғамда мұндай мінез-құлық әлсіздік белгісі ретінде қабылданады.
Алайда шын мәнінде, бұл — өркениеттіліктің екінші жағы. Қоғам неғұрлым дамыған сайын, онда күшке табыну азайып, өзара сыйластық, төзімділік пен дауларды бейбіт жолмен шешу мәдениеті арта түседі.
Мұндай қоғамда …
Read more
Көз алдыңызға елестетіңіз: 1941 жылдың соңында, фашистік Германия Кеңес Одағының аумағының айтарлықтай бөлігін, соның ішінде Украинаны, Беларусьті, Эстонияны, Латвияны, Литваны және басқа да аймақтарды басып алған кезде, АҚШ президенті болып кенеттен Дональд Трамп сайланады. Ол бұл қанқұйлы соғысты тоқтату керек деп мәлімдейді. Миллиондаған адам қаза табуда – бұл жақсы емес. Ол Гитлер мен Сталинге бейбіт келісімге келуді ұсынады.
Сталин келіссөз …
Read more
Мектептегі химия сабағында біз тұз ерітіндісімен тәжірибе жасайтынымыз естеріңізде ме? Біз суға тұз қосып, араластыратынбыз, оған жіп салып, сол жіпке тұз кристалдары қона бастағанын көретінбіз. Бұл керемет сәт емес пе еді?
Ал енді елестетіп көріңізші, сабақ басталмай тұрып, біреу дәлізде тоқтатып: «Сен қазір ешнәрседен кристаллдың қалай пайда болатынын көресің», – десе, сіз мұның мүмкін еместігін ойлар едіңіз — себебі молекулалар …
Read moreНаным-сенімдер ақпараттың жетіспеушілігінен және зерттелмеген нәрседен қорқудан туындайды. Адамдар көбінесе иықтарынан автоматты түрде қуаныш сәттерінде «тьфу-тьфу-тьфу» деп түкіріп, сәтті оқиғаларға «көз тигізуге“ қорқады. Бұл наным-сенім. Материалист және прагматик ретінде мен мұндай рәсімдерге ирониялық көзқараспен қараймын. Қазіргі әлемде ғылым мен технологияның жетістіктері аясында мұндай әрекеттер артта қалған және күлкілі болып көрінеді. Біреудің иығынан шыққан сілекейдің бірнеше тамшысы болашақ сәтсіздіктерге немесе апаттарға …
Read more
Мен атеист ретінде дұғалар мен рәсімдерсіз, қабір мен мазар тұрғызбай жерленгім келеді. Мен жерлеу рәсіміне тіпті крематорийде мені өртеп жіберуге күш жұмсағанын қаламаймын. Жеке өзіме бұл еш нәрсе бермейді. Егер мені далаға апарып, жерлеп, із қалдырмай тегістесе, бұл маған жақсы болар еді. Өйткені, сайып келгенде, менің денем біздің планетамыздың биомассасының бөлігі болып табылатын құрт қорегіне айналады. Сонымен, онда не үшін …
Read more
Ғылымдар көкжиекке ұмтылу сияқты алға ұмтыла отырып, әрқашан дамыды, дамиды және дамитын болады. Біз алға жылжып жатырмыз, бірақ әрқашан тыс табиғат құбылыстары мен түсініксіз құбылыстар орнында қалады. Адамзат өзінің дамуын жалғастырады, білім кеңейеді, бірақ зерттелмеген бөлім әрқашан бола береді. Ғылым түсіндірмеген құбылыстар болғанда, әлемнің біртұтас бейнесін жасау үшін осы олқылықтарды толықтырғысы келетін адамдар болады. Соңғы пазлды жинау үшін оларға элемент …
Read more
Менің ойымша, сенімнің басты мақсаты – қорғаныш және қолдау. Қоғамды да, әр адамды да. Адамдар қиыншылық, қорқыныш және сенімсіздік сәттерінде дінге бет бұрады. Айналадағы жағдайлар тым күрделі болып көрініп, олармен күресу мүмкін болмағанда олар бір нәрсеге сүйенгісі келеді. Өмірдегі барлық азаптар мен қиындықтарды жеңілдететін жоғары әділеттілікке сену адамды тыныштандырады. Ол тыныштық пен психологиялық жайлылық береді. Дәл осы тірек пен күш …
Read more