Көз алдыңызға елестетіңіз: 1941 жылдың соңында, фашистік Германия Кеңес Одағының аумағының айтарлықтай бөлігін, соның ішінде Украинаны, Беларусьті, Эстонияны, Латвияны, Литваны және басқа да аймақтарды басып алған кезде, АҚШ президенті болып кенеттен Дональд Трамп сайланады. Ол бұл қанқұйлы соғысты тоқтату керек деп мәлімдейді. Миллиондаған адам қаза табуда – бұл жақсы емес. Ол Гитлер мен Сталинге бейбіт келісімге келуді ұсынады.
Сталин келіссөз …
Read more
Адам табиғатынан эгоист, және оның өмірде жасайтын барлық әрекеттері өз пайдасына бағытталған. Алайда эгоизмнің үш деңгейі бар.
Бірінші деңгей – қарапайым эгоизм. Бұл ең төменгі деңгей, мұнда адам қарапайым әрі дөрекі түрде әрекет етіп, айналасындағы адамдардың игілігін өзіне тартып алады. Мысалы, кезектен тыс алға ұмтылып, жол бермей, мерекедегі тегін тамақты тартып алып, не жұмыс орнында әріптестерін алдап кетуі мүмкін. Мұндай …
Read more
Мектептегі химия сабағында біз тұз ерітіндісімен тәжірибе жасайтынымыз естеріңізде ме? Біз суға тұз қосып, араластыратынбыз, оған жіп салып, сол жіпке тұз кристалдары қона бастағанын көретінбіз. Бұл керемет сәт емес пе еді?
Ал енді елестетіп көріңізші, сабақ басталмай тұрып, біреу дәлізде тоқтатып: «Сен қазір ешнәрседен кристаллдың қалай пайда болатынын көресің», – десе, сіз мұның мүмкін еместігін ойлар едіңіз — себебі молекулалар …
Read more
Бумеранг заңы бар ма? Жақсылық жасаған адамдар жақсылықпен, ал жамандық жасағандар теріс жауаппен қайтарыла ма?
Кейбір адамдар бумеранг заңына сенеді және оның Құдайдың әділдігі арқасында жұмыс істейтініне көз жеткізген. Олар барлық адам әрекеттерін Құдай басқарып, әркімге әділ түрде өзіне лайықтысын береді деп есептейді. Басқалары мұны ғаламдық күштердің әсерімен байланыстырып, «карма» деп атайды.
Шын мәнінде, бумеранг заңы адам қоғамында жұмыс істейді, …
Read more
Жұмақ та жоқ, тозақ та жоқ. Өлімнен кейін ештеңе болмайды. Адамның бар болмысы – осы 70-80 жылдық жер бетіндегі өмірі ғана.
Сонда бұл қысқа да қайтарымсыз өмірдің мәні неде? Жауабы қарапайым: біз жарық дүниеге келіп, осы өмірді сүріп жатқан соң, одан барынша ләззат алуымыз керек, оны бақытты өткізуіміз қажет.
Ал бақыт дегеніміз не? Әркімнің бақыты әртүрлі. Біреуге баспана мен дастарханындағы …
Read moreНаным-сенімдер ақпараттың жетіспеушілігінен және зерттелмеген нәрседен қорқудан туындайды. Адамдар көбінесе иықтарынан автоматты түрде қуаныш сәттерінде «тьфу-тьфу-тьфу» деп түкіріп, сәтті оқиғаларға «көз тигізуге“ қорқады. Бұл наным-сенім. Материалист және прагматик ретінде мен мұндай рәсімдерге ирониялық көзқараспен қараймын. Қазіргі әлемде ғылым мен технологияның жетістіктері аясында мұндай әрекеттер артта қалған және күлкілі болып көрінеді. Біреудің иығынан шыққан сілекейдің бірнеше тамшысы болашақ сәтсіздіктерге немесе апаттарға …
Read more
Мен атеист ретінде дұғалар мен рәсімдерсіз, қабір мен мазар тұрғызбай жерленгім келеді. Мен жерлеу рәсіміне тіпті крематорийде мені өртеп жіберуге күш жұмсағанын қаламаймын. Жеке өзіме бұл еш нәрсе бермейді. Егер мені далаға апарып, жерлеп, із қалдырмай тегістесе, бұл маған жақсы болар еді. Өйткені, сайып келгенде, менің денем біздің планетамыздың биомассасының бөлігі болып табылатын құрт қорегіне айналады. Сонымен, онда не үшін …
Read more
Ғылымдар көкжиекке ұмтылу сияқты алға ұмтыла отырып, әрқашан дамыды, дамиды және дамитын болады. Біз алға жылжып жатырмыз, бірақ әрқашан тыс табиғат құбылыстары мен түсініксіз құбылыстар орнында қалады. Адамзат өзінің дамуын жалғастырады, білім кеңейеді, бірақ зерттелмеген бөлім әрқашан бола береді. Ғылым түсіндірмеген құбылыстар болғанда, әлемнің біртұтас бейнесін жасау үшін осы олқылықтарды толықтырғысы келетін адамдар болады. Соңғы пазлды жинау үшін оларға элемент …
Read more
Менің ойымша, сенімнің басты мақсаты – қорғаныш және қолдау. Қоғамды да, әр адамды да. Адамдар қиыншылық, қорқыныш және сенімсіздік сәттерінде дінге бет бұрады. Айналадағы жағдайлар тым күрделі болып көрініп, олармен күресу мүмкін болмағанда олар бір нәрсеге сүйенгісі келеді. Өмірдегі барлық азаптар мен қиындықтарды жеңілдететін жоғары әділеттілікке сену адамды тыныштандырады. Ол тыныштық пен психологиялық жайлылық береді. Дәл осы тірек пен күш …
Read more
Әлем бойынша қанша саяхаттағанымда көптеген елдерде балаларға деген өте жылы қарым-қатынасты байқаймын. Әсіресе Еуропада, Оңтүстік-Шығыс Азияда. Онда балаларды мадақтайды, олармен таңданады, сүйсінеді. Тек бізде, қазақтарда, біреудің баласын демонстрациялық түрде ұрып-соғу, оны «жаман бала» немесе басқа да ренжітетін сөздермен жамандау дәстүрі бар. Бұл көз тиюден құтылу мақсатымен жасалатыны түсінікті: адам оған қызғаныш пен қарғыс тартпау үшін «жаман бала» дейді. Материалистік тұрғыдан …
Read more