Миланда болғанымда Италиядағы орыс ұлтты эмигрант әйелмен әңгімелесіп қалдым.       

Оның есімі Ирина. 10 жыл бұрын Мәскеуден көшіп келіпті. Итальяндықпен тұрмыс құрыпты, бірақ одан соң ажырасып кеткен екен. Ұлымен бірге тұрып жатыр. Бұрыңғы күйеуімен тамаша достық қарым-қатынаста. 

– Ирина, еуропалық өмір туралы өзіңнің алғашқы пікірің туралы айтып берші. 

– Білесің бе, алғашқы жылды мен масайрау деп атаушы едем. …

Еуропада екі құрбының біреу шәрке киіп, ал екіншісі – етік киіп бірге келе жатулары мүмкін. Ауа райы жұмсақ болғандықтан емес, айналадағыларға деген төзімділіктің жалпы жұмсақ ахуалында болып тұр. Сіз смокинг әлде алба-жұлба киіп жүргеніңізге өткен-кеткендер енжарлықпен қарайды. Ешкім сізге мінеп көз алмай қарамайды, сөз қылмайды. Сынап айтпайды. Бұл еркіндік. Қалағаныңды істей бер. Тек басқаларға бөгет жасамасаң болды.  …

«Макдональдсді» мақтағым келеді.

Жоқ, пайдалы астың жақтаушылары, тоқтай тұрыңыздар! Маған өздерінің экологиялық таза қызанақтарыңды лақтырмаңыздар!

Мен де зиянды фаст-фудқа қарсымын.

Сөзім мүлде басқа туралы. Бизнестің өзінің ұйымдастырылуы туралы. Қалайша мәзірді 5-6 шамасындағы үйреншікті тағамдарға дейін оңайлату және оларды фотоға үлкейтіп түсіріп кассаның үстіне іліп қою ақылға келген десейші. Әлемнің кез келген еліндегі келушісі тек қана саусағымен суретті түртіп қалса болғаны. …

     Бір қызық егжей-тегжейді байқап қалдым: Италияда, мейрамхананың немесе дәмханасының үстел басына отырып, біз, әдеттегідей, өзіміздің телефонымыздан бас көтермей, бір-бірімізбен емес, виртуалдық достарымызбен тілдесе бастаймыз. Біз қазір Интернет пен смартфондарға тым әуестенген тірі өліктер сияқтымыз. Кездейсоқ жан-жағыма қарап қалсам, біздерден, қазақтардан және кейбір кәрістерден, басқа ешкім үстел басында смартфонды шұқылап отырмағанын кенте байқадым. Бәрі тамақтанып, бір-бірімен әңгімелесіп, тілдесіп отыр. …

Жақында мен итальяндық поезбен серуендеп жүріп өттім.

Билетті интернет арқылы сатып алғанымнан бастаймын. Иә, бірақ бұнымен бізді,  қазақтарды, таңғалдыра алмайсың ғой. Біздің ҚТЖ-да оны өзінің сайты арқылы баяғыдан сатып жүр. 

Әңгіменің мәні вагонның кіре берісінде ешкімді кездестірмегенде болып тұр ғой. Сізді басыңнан аяғыңа дейін қарап шығатын және құжатыңызды мұқият тексеретін жолсерігі болмады. Пойыздың кез келген вагонына кіріп, одан кейін өзініңдікіне …

Бір күні досым оған сенімді құрылыс бригадасын ұсынуды сұрады. Аңқаулық салдарынан алдым да бірнеше жөндеулермен сыннан өткен шеберді ұсындым. Жуығы екі айдан кейін кездескенде досым мен ұсынған адам қаншалықты жауапкерсіз, жинақы емес, кәсіби емес және т.б. деп наразылық білдірді. Мен тыңдап отырып, ойладым: «Мен оны өзімнің шеберіммен жолықтыру сайтаныма керек пе еді? Егер мен сонда үндемесем, бәрі жақсы болатын еді. …

Мойындайтын уақыт жеткен сияқты.

Бұл қылығым үшін қатты алаңдап, өзімді қоярға жер таппаймын.

Әңгіме мынада, кір мен ұқыпсыздықты су қаным сүймейді.

Әдетте көп адамдар үйнің, жұмыс орынының, көлігінің шашылып жатқанын жақтырмайды. Ал мен тіпті қоғамдық орындарда кір көрсем, шыдай алаймын.

Ұят болса да айтайын, мен қоғамдық дәретханаларда еденге лақтырып кеткен салфетканы көрсем, жинап жүремін. Шаймай кеткен түкіріктерді сумен ағызып жібермейінше …

Серік пен Берікке кластастарға Жаңа жылғы сыйлықтарды қағазқапшықтарға бөліп салуды тапсырды.

Олар екеуі бос сынып бөлмесінде отыр және кәмпиттерді, шоколадтарды, печеньені, мандариндерді үлестіріп жатыр.

Кенеттен Берік, Серіктің әрекетін байқап, жымыңдап көзін сығырайтып, сұрады: 

– Ал мұнау қағазқапшық кімдікі?

– Менікі, – деп жауап береді Серік, жұмысын жалғастыра береді.

Беріктің көзі жымыңдағаннан аң-таң болып қалды.

– Алайда сен онда бұзылған мандарин …

– Әке, әлсіздерге және де жәбір көргендерге көмектесу керек деп айтасың. Ал сен кешкілікте мен үйге қайтып келе жатқанымды елестетіп көр, аулада біреулер қыз баланы шап беріп ұстап, оны қараңғы бұрышқа сүйреп әкетті делік. Мен не істеуім керек?

– Қалайша не? Әрине, оған жақтасуың керек.

– Ал егер ол жігіттің пышағы болса ше?

– Таяқты, тасты, тағы да бірдеңені шап …

Әр қоғамда сияқты, Қазақстанда да байлық пен абырой туылған кезде тиетін адамдар бар. Олар миллионерлердің, сауық-жұлдыздардың немесе саясаткерлердің балалары. Оларды «шахзадалар» деп атауға болады.

«Шахзалардың» олжалы бастапқы жағдайлары көбінің ашуын келтіреді. Өзінің қолымен немесе миымен әлі де ештеңе істемей, оларда әкелерінің миллиондары немесе аналарының даңқы сияқты белгілі бастапқы қаражаттары болғаны әділетсіз көрінеді. Әрине, жаңа миллиондарды миллиондаған долларға немесе табынушыларға қосу …